Asset Publisher Asset Publisher

Mokro w butach, czyli "Las Pełną Gąbką"

Cóż to takie? To hasło kampanii projektu, którego zadaniem jest odnowa mokradeł w Wielkopolsce i wszelkiego rodzaju działania na rzecz ich ochrony.

Nadleśnictwo Karczma Borowa jest jednym z 16 nadleśnictw w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu, które od roku 2022 realizuje szereg prac, mających na celu zwiększenie zasobów wodnych w lesie oraz racjonalną gospodarkę nimi bez naruszenia równowagi środowiska. Są to działania w ramach projektu „Mokradła”

Rozlewisko w lesie ( fot. M.Majorek)


Gdzie można znaleźć wodę w lesie?
Na mokradłach, czyli bagnach, torfowiskach, terenach błotnych, stale lub okresowo wypełnionych zbiornikach,  wody jest najwięcej.

Metr kwadratowy gleby leśnej może zgromadzić do 200 litrów wody.

Mokradła mają to do siebie, że są to naturalne systemy, które magazynują wodę w okresach wilgotnych, by powoli uwalniać ją do środowiska , gdy przyjdzie susza. Mokradła odgrywają ważną rolę w kształtowaniu różnorodności biologicznej. Są środowiskiem życia wielu gatunków roślin i zwierząt. W tym tych bardzo rzadkich, znajdujących się na „czerwonych" listach np. fiołek torfowy, wątlik błotny czy batalion, kulik wielki oraz bąk.  W przypadku Nadleśnictwa Karczma Borowa takim rzadkim gatunkiem jest żółw błotny. To miedzy innymi ze względu na niego nadleśnictwo prowadzi inwestycje pod nazwą „Renaturyzacja mokradeł i bagien w celu poprawy warunków wilgotności siedlisk przyrodniczych oraz bytującemu żółwiowi błotnemu przy istniejącym rezerwacie w leśnictwie Kąkolewo Nadleśnictwo Karczma Borowa”

Woda na urządzeniu melioracyjnym (fot. M.Majorek)


Jak zatrzymać wodę w lesie?
Niestety, ale mamy ograniczone zasoby wodne. Tylko 2,5% wody na Ziemi to woda słodka, głównie przechowywana w lodowcach, czapach lodowych i podziemnych warstwach wodonośnych. Mniej niż 1% zasobów wody pitnej jest dostępna. Rzeki i jeziora mieszczą 0,3% wody powierzchniowej. Dlatego od wielu lat w lasach leśnicy budują urządzenia hydrotechniczne spiętrzające wodę tzw. zastawki oraz zbiorniki. Odtwarzane są stawy i mokradła, powstają przepusty i oczka wodne. Co do zasady mała retencja nie zakłada budowy dużych obiektów hydrotechnicznych, w postaci tam czy też dużych zbiorników wodnych. Koncentruje się na spowalnianiu odpływu wody, naśladując przy tym przyrodę. Realizując projekt Nadleśnictwo Karczma Borowa dokonało budowy 6 progów wodnych, 2 zastawek zatrzymujących wodę w rowie melioracyjnym oraz przebudowy już istniejących urządzeń wodnych.

Urzadzenie melioracyjne ( fot. M.Majorek)


Dlaczego to robimy?
Globalne ocieplenie klimatu, bez wątpienia  wpływa również na sytuację w naszych lasach. Bezśnieżne zimy, rzadko lub krótkotrwale występujące opady deszczu pogłębiają zjawisko okresowej suszy. Poprzez działania w zakresie retencji, leśnicy zatrzymują każdego roku miliony metrów sześciennych wody. Śródleśne stawy, oczka wodne czy mokradła pozytywnie oddziałują na mikroklimat, powodują ogólny wzrost wilgotności powietrza i ściółki leśnej. Tym samym zmniejszają zagrożenie pożarowe w lasach. Życie na Ziemi miało swój początek w wodzie, więc nie jest zaskoczeniem, że wszystkie organizmy żyjące na naszej błękitnej planecie potrzebują wody. Woda to życie, dlatego dbajmy, by czystej wody nam nie zabrakło.

Materiał powstał w ramach kampanii pod hasłem „Las Pełną Gąbką” dofinansowanej ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 w ramach programu "Środowisko, Energia i Zmiany klimatu"